Wieża widokowa w Szczebrzeszynie zostanie otwarta. W programie pokazy, koncert i biesiada

Z tym miejscem związanych jest wiele opowieści. Bo szczebrzeszyńskie zamczysko uważano kiedyś za siedlisko duchów. Tam także miały zaczynać się tajemnicze, wielokilometrowe, podziemne lochy. Od wieków krążą o nich legendy. Nie bez powodu.

Według archeologów szczebrzeszyńskie wzgórze zamkowe na trwale zasiedlono już w VII wieku. Odkryto tam m.in. cmentarzysko z XII i XIII w. oraz pozostałości dawnych chat. Za czasów panowania króla Kazimierza Wielkiego postawiono na wzgórzu murowaną, wysoką wieżę na planie prostokąta o bokach 10,4 na 7,6 metra. Wybudował ją Dymitr z Goraja, herbu Korczak.

Ta budowla miała bronić przeprawy na rzece. Wiadomo także, że w sąsiedztwie wieży istniał wał ziemny – jak to określono – licowany kamieniem oraz m.in. częstokół. Do tego XIV-wiecznego kompleksu obronnego wchodziło się przez solidną, ufortyfikowaną bramę (od strony północno-zachodniej). Całość musiała robić na przybyszach niezwykłe wrażenie.

Gród pełnił funkcje nie tylko obronne, ale także administracyjne, fiskalne i handlowe. W źródłach odnotowano, że w 1583 r. wybuchł na zamku pożar, który zniszczył starą wieżę. Było to celowe podpalenie. Mieli tego czynu dokonać miejscowi przedstawiciele szlachty. W ten sposób zniszczyli dokumenty, które miały ich podobno krzywdzić (chodziło zapewne o zapisane na starych dokumentach tzw. uprawnienia senioralne wobec Andrzeja Górki, ówczesnego właściciela miejscowych włości).

Przy okazji zdewastowano m.in. dwie zamkowe studnie, po których nie ma dzisiaj śladu. Szczebrzeszyńska wieża została jednak odbudowana, otynkowana i ozdobiona „renesansowym wystrojem”. Gmach z czasem zaczął jednak popadać w ruinę. Gdy odwiedziliśmy to miejsce kilka lat temu, zobaczyliśmy tylko zdewastowane pozostałości dawnej budowli.

Pozostałości zabytkowej budowli na szczebrzeszyńskim wzgórzu postanowiono wyremontować i nadbudować. W przyszłości ma się tam znaleźć sala wystawowa, lapidarium oraz kawiarenka. Na szczycie budynku powstanie natomiast taras widokowy (ze wzgórza rozciąga się piękny widok). Inwestycja pochłonęła w sumie ponad 3 mln zł. 2,5 mln zł udało się pozyskać na ten cel z rządowego Programu Inwestycji Strategicznych „Polski Ład”. Resztę dołożyła gmina.

- Wszystkie prace budowlane są prowadzone pod nadzorem konserwatorskim i archeologicznym – podkreślał jakiś czas temu w rozmowie z nami Henryk Matej, burmistrz Szczebrzeszyna. - Elementy zabytkowe zostały odpowiednio zabezpieczone, podparte. Zostaną zachowane. W przyszłości będą one stanowić ważną część nowej budowli. Chodzi m.in. o charakterystyczne sklepienie kolebkowe najniższej kondygnacji.

Odnowiona wieża zostanie otwarta w sobotę (25 listopada) o godz. 13. Zaplanowano wówczas uroczyste przecięcie wstęgi, przemówienia, pokazy walk i uzbrojenia średniowiecznego w wykonaniu Drużyny Grodów Czerwieńskich oraz m.in. koncert zespołu Capella all’ Antico z Zamościa. Odbędzie się także wspólna biesiada pod zamkiem.

Całość organizują Burmistrz Szczebrzeszyna oraz Przewodniczący Rady Miejskiej w Szczebrzeszynie.