Niemal wszystkie nagrobki mają charakter ludowy. Z wizytą na pięknym cmentarzu w Górecku Kościelnym

Na nagrobku napisano:: "Tu spoczywajo (pisownia oryginalna) zwłoki Ś.P. Anna Bzdziuchowei/ żyła lat 25 zostawiwszy po sobie menża Jakuba z dwoma curkami, a także w tym grobie spoczywa (tutaj napis nieczytelny) Michał (...)".

Dalej zobaczymy kilka niewyraźnych, zatartych cyfr. Układają się one chyba w w datę "1871”. Trochę dalej znajduje się kwatera żołnierzy września 1939 roku. Pochowano tam 15 naszych dzielnych wojaków: w tym 3 oficerów, 3 szeregowych żołnierzy i 9 "nieznanych". Ustawiono na ich mogiłach szare krzyże z orłami w koronach.

W szeregu, na tej samej kwaterze, stoi także biały krzyż. Został na nim wyryty napis: "Ś.P. Max Wycisk. Niemiec. Poległ IX 1939 r.". Był to podobno Ślązak wcielony do Wehrmachtu. Jego grób także cieszy się szacunkiem. Czyjaś ręka zapala na nim lampkę, zostawia kwiaty. Natomiast na pobliskim nagrobku, jakby trochę niezdarnie, ktoś wyżłobił napis: „Prosi o zdrowaś Marya”. Takiej pokornej prośbie nie można przecież odmówić... Zawsze wzruszające są także mogiły dzieci, które także zauważymy w Górecku Kościelnym.

Warto wybrać się na spacer po tym niezwykle urokliwym cmentarzu ukrytym w Puszczy Solskiej. Nawet skrawki opowieści o dawno zmarłych ludziach, na które tam również natrafimy, zasługują na naszą pamięć i uwagę. Pobudzają one wyobraźnię, zmuszają do refleksji.

Owa nekropolia o powierzchni ok. 2,8 ha została założona jeszcze na początku XIX wieku, natomiast najstarszy nagrobek z czytelną inskrypcją pochodzi z 1847 r. W sumie na cmentarzu w Górecku Kościelnym zachowało się ponad sto kamiennych i żeliwnych nagrobków sprzed 1945 r. Niektóre z nich to prawdziwe dzieła sztuki.

„Osobliwością cmentarza są kamienne rzeźby patronów zmarłych – św. Jana Nepomucena na grobie Jana Shop (zmarł w 1894 r.), św. Michała na grobie Michała Wolanina (zm. 1847 r.). Niemal wszystkie nagrobki mają charakter ludowy” – napisała Danuta Kawałko, w książce pt. „Cmentarze wojenne Zamojszczyzny”.

Na nekropolii można zobaczyć także m.in. pomniki powstańców z 1863 r. oraz mogiły dzielnych partyzantów poległych w bitwie pod Osuchami. Nad ich grobami szumią sosny, brzozy, dęby, klony, kasztanowce.